Książkę Łukasza Modelskiego "Piąty smak. Rozmowy przy jedzeniu"
nazwano: "więcej niż książka kucharska, więcej niż rozmowa".
To dobrze ją charakteryzuje; są to rozmowy dziennikarza i smakosza zarazem,
Łukasza Modelskiego z osobami, które o smaku mają dużo do powiedzenia, a ich
nazwiska powszechnie są znane i kojarzone ze sztuką kulinarną.
Trzynaście rozmów, trzynaście opowieści
o sztuce "piątego smaku", czyli "umami".
Do tej pory znaliśmy cztery smaki: słodki, słony, gorzki, kwaśny. Czym jest
ten tajemniczy, piąty smak, owo "umami", które pojawiło się zupełnie
niedawno, w XX wieku?
Określa się go jako pełny, mięsisty, pyszny, wyśmienity. To smak
„domykający“ inne smaki.
Czytałam tę książkę szybko, rozmowa po rozmowie. Może dlatego uderzyło mnie
jedno: są to rozmowy z pasjonatami. Każdy z rozmówców żyje tym, o czym mówi,
ich pasja ukierunkowuje ich życie.
Dobra lektura dla tych, którzy zagubili radość smakowania życia.
Książka jest piękna edytorsko; bardzo spodobał mi się pomysł, by przy
każdej rozmowie zaznaczyć specjalną czcionką, dużą i kolorową, jedną
charakterystyczną dla rozmówcy myśl.
Poczytajmy:
Agnieszka Kręglicka: "Jeśli coś jest dobre, nie musi być lepsze. Lepiej cofnąć się parę
kroków i znaleźć smak, który nie jest <perfekcyjny>, ale po prostu taki,
jaki ma być."
Carlo Petrini: "Warto patrzeć na jedzenie jako na całość - wspólnota stołu,
hojność, dzielenie się, wspomaganie, wspólna radość. Człowiek nie jest stworzony
do jedzenia w samotności".
Carl Honoré: "Nie chodzi o to, żeby powoli wykonywać przeróżne czynności, tylko
by odnaleźć swoje własne tempo, własny rytm. Taki, który jest odpowiedni dla
twojego samopoczucia."
Aleksandra Seghi: "Żeby coś dobrze ugotować, trzeba być zrelaksowanym. Kucharz
powinien się skupić na tym, co robi, a nie myśleć, że za godzinę musi przyjąć
gości."
Patricia Atkinson: "Produkując wino, jest się zdanym na łaskę natury. W końcu
uświadamiamy sobie, że to jednak cud."
Elizabeth Gilbert: "Piec do pizzy, doskonałe, świeże ryby, świetne sery. Tak chyba musi
wyglądać niebo."
Anne Applebaum: "Kwaśny smak jest bardzo charakterystyczny dla Polski. Gdy ktoś z
zagranicy wybiera się tutaj i chce skosztować czegoś polskiego, wysyłam go na żurek.
Na świecie nie ma niczego podobnego."
Grzegorz Łapanowski: "Zawsze imponowało mi sprawne posługiwanie się nożem. Dobra
umiejętność cięcia daje naprawdę świetny efekt końcowy na talerzu".
Tomasz Kolecki-Majewicz: "Degustacja to nie tylko sam smak, lecz także jego interpretacja,
wiedza, z czego ten smak sie bierze. W tym sensie smaku można się
nauczyć."
Charles MacLean: "Maksymalnie dziesięć punktów da się przyznać wyłącznie whisky
produkowanej w niebie. Na ziemi można dostać, powiedzmy, dziewięć i pół
punktu".
Michel Escoffier: "Sarah Bernhardt, pytana o sekret jej długowieczności, niegasnącej
urody i sił, odpowiedziała: <Co rano wypijam kieliszek szampana i jem
jajecznicę pana Escoffiera>."
Danièle Mazet-Delpeuch: "W kuchni ważne są dwie rzeczy - dar i talent. Dar nie zależy od
nas. Z talentem jest inaczej - trzeba go rozwijać."
Côme de Chérisey: "Kucharze mają prawo do gorszego dnia, do zakwestionowania swojej
pracy, do zwątpienia. Są artystami, wolno im."
Dodam tylko, że każdy z rozmówców podał jeden swój przepis kulinarny.